Dù có TPP hay không, Việt Nam và Hoa Kỳ vẫn là đối tác quan trọng

Mặc dù Hoa Kỳ đã rút khỏi Hiệp định Đối tác chiến lược xuyên Thái Bình Dương (TPP), nhưng Hoa Kỳ vẫn đã, đang và sẽ là đối tác thương mại hàng đầu của Việt Nam, nhất là khi Chính phủ hai nước vẫn tích cực thúc đẩy mối quan hệ này.

Ngày 19/5, tại Hà Nội, Hiệp hội Thương mại Hoa Kỳ Hà Nội (AmCham), Hiệp hội Thương mại tại Hoa Kỳ và Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) đã phối hợp tổ chức hội nghị bàn luận về “Viễn cảnh Việt Nam và Hoa Kỳ năm 2017 và những năm tiếp theo”. Đây được coi là cầu nối giữa Chính phủ và lãnh đạo các DN đến từ hai nước để mở rộng thương mại và đầu tư.

Tham dự hội nghị, Chủ tịch nước Trần Đại Quang đã có bài phát biểu quan trọng nhằm nhấn mạnh hơn nữa về mối quan hệ giữa hai nước, trong bối cảnh đầu tư nước ngoài của Hoa Kỳ hiện xếp thứ 8 tại Việt Nam, quan hệ thương mại giữa hai nước không ngừng tăng trưởng, từ 15 tỷ USD vào nào 2008 lên tới 52 tỷ USD vào năm 2016; cùng việc nhiều tập đoàn lớn hai nước ký kết hiệp định hợp tác. Năm 2016, XK của Hoa Kỳ sang Việt Nam đạt trên 10 tỷ USD, tăng 43% so với năm 2015.

Chủ tịch nước Trần Đại Quang khẳng định, Việt Nam đang kiên định thực hiện ba đột phá lớn, gồm: Tập trung hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa; phát triển nhanh nguồn nhân lực, nhất là nguồn nhân lực chất lượng cao; đẩy mạnh thực hiện chiến lược về xây dựng hệ thống kết cấu hạ tầng đồng bộ, hiện đại.

“Để tương xứng với tiềm năng và mong muốn, đề nghị cộng đồng DN hai nước thể hiện hơn nữa vai trò của mình trong việc thúc đẩy quan hệ hai nước. Về lĩnh vực đầu tư, Việt Nam khyến khích Hoa Kỳ đầu tư vào những lĩnh vực có thế mạnh như năng lượng, kết cấu hạ tầng, tài chính ngân hàng, giáo dục – đào tạo, du lịch… Dư địa về thương mại giữa hai nước còn lớn, Việt Nam muốn đẩy mạnh XK vào Hoa Kỳ các mặt hàng nông thủy sản, gỗ, dệt may, hàng tiêu dùng…”, Chủ tịch nước Trần Đại Quang nêu rõ.

Trong tương lai, Chủ tịch nước cho rằng, Việt Nam luôn coi trọng và đánh giá cao các dự án kinh doanh của Hoa Kỳ. Chủ tịch nước cam kết chính quyền các cấp sẽ tạo điều kiện thuận lợi và bảo đảm cho các nhà đầu tư nước ngoài, trong đó có Hoa Kỳ tới đầu tư tại Việt Nam thành công, bền vững.

Theo khảo sát mới đây của AmCham, Việt Nam vẫn là sự lựa chọn số 1 của các DN Hoa Kỳ trong các nước trong khu vực, có tới 72% DN Hoa Kỳ đánh giá môi trường đầu tư kinh doanh của Việt Nam được cải thiện tích cực; trên 40% DN Hoa Kỳ đang đầu tư tại VN có kế hoạch mở rộng sản xuất kinh doanh trong 2 năm tới; hơn 80% DN Hoa Kỳ kỳ vọng hiệu quả kinh doanh, lợi nhuận của họ sẽ tăng trong năm tới. Điều đó cho thấy sự lạc quan về kỳ vọng và sự lựa chọn của cộng đồng DN Hoa Kỳ khi coi Việt Nam là địa điểm đầu tư hấp dẫn nhất trong ASEAN.

Nói về mối quan hệ giữa Việt Nam và Hoa Kỳ, TS. Vũ Tiến Lộc, Chủ tịch VCCI cho rằng, dù có TPP hay không, Hoa Kỳ vẫn là thị trường XNK đầu tư quan trọng hàng đầu của Việt Nam. Chính phủ hai bên đang cố gắng thúc đẩy quan hệ này. Amcham và VCCI đang phối hợp chặt chẽ với nhau để xây dựng cơ chế tương tác, kết nối DN hai nước với nhau đặc biệt kết nối các DN nhỏ và vừa của Việt Nam với chuỗi cung ứng toàn cầu của Hoa Kỳ.

“Chưa thể có dự đoán chính xác nào về động thái của chính quyền Hoa Kỳ đối với tương lai quan hệ kinh tế Việt Nam – Hoa Kỳ. Song tôi hy vọng có hình thái mới của thoả thuận song phương và đa phương để thay thế TPP”, ông Vũ Tiến Lộc nhận định.

Đồng quan điểm, bà Tami Overby cho hay, Việt Nam và Hoa Kỳ cần tìm ra những cách thức mới mẻ và sáng tạo, bao gồm cả triển vọng của Hiệp định thương mại tự do song phương để giải quyết vấn đề tiếp cận thị trường khi Hoa Kỳ rút lui khỏi TPP. Tuy nhiên, để Hiệp định này được thông qua, Hiệp định này phải mang lại sự bình đẳng cho các bên.

Tuy nhiên, đánh giá về mối quan hệ thương mại giữa hai nước, ông Joseph Damond, Phó Chủ tịch cao cấp về đối ngoại, Biotechnology Innovation Org cho rằng vẫn còn những tồn đọng cần được giải quyết, nếu vượt qua được thì mới mang lại kết quả tối ưu. Hoa Kỳ dù nhập siêu từ Việt Nam, nhưng cũng cần quan tâm đến sự chênh lệch về trình độ phát triển, quy mô kinh tế và quy mô thương mại, mạng lưới đối tác thương mại hai nước. Đặc biệt, các DN Hoa Kỳ luôn quan tâm đến việc minh bạch trong chính sách hay có sự phân biệt đối xử nào giữa các DN hay không?

Vì thế, góp ý cho những tồn đọng trên, ông Jose Raul Perales, Phó Giám đốc Liên minh toàn cầu về Hợp tác phát triển hiệu quả cho rằng, Việt Nam tham gia vào chuỗi thương mại toàn còn hạn chế, nên Việt Nam cần có những công trình nghiên cứu để đưa ra những giải pháp hợp lý để thuận lợi hoá thương mại thì GDP Việt Nam sẽ tăng trưởng 20% so với hiện nay. 

“Việt Nam sẽ là Mexico tiếp theo – hưởng lợi nhiều từ thuận lợi hoá thương mại. Đây không phải là lộ trình quá đắt đỏ mà phải bằng một loạt chính sách như thúc đẩy logistics, thủ tục hải quan, hiện đại hóa công nghệ thông tin…”, ông Jose Raul Perales nhấn mạnh.

Sắp tới đây, chuyến thăm của Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc sang Hoa Kỳ và việc Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump nhận lời mời tham dự Hội nghị Cấp cao APEC 2017 tại Việt Nam được các chuyên gia và DN kỳ vọng sẽ góp phần quan trọng trong thúc đẩy quan hệ hợp tác song phương về thương mại và đầu tư giữa hai nước.

Cũng trong khuôn khổ chương trình đã diễn ra lễ ký kết biên bản ghi nhớ hợp tác giữa Tổng cục Hải quan và Liên minh toàn cầu về Hợp tác phát triển hiệu quả về việc thúc đẩy hợp tác trong tạo thuận lợi hóa thương mại, đặc biệt đối với các thủ tục trong hoạt động XNK do ông Vũ Ngọc Anh, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan và ông Jose Raul Perales, Phó Giám đốc Liên minh toàn cầu về Hợp tác phát triển hiệu quả ký kết.

Nguồn: Báo Hải quan