Các chính sách thân thiện với xe điện của Indonesia đã thu hút các nhà đầu tư toàn cầu đến nước này. Các chuyên gia kỳ vọng chúng cũng có thể thúc đẩy đầu tư vào ngành công nghiệp ô tô rộng lớn hơn ở Đông Nam Á.
ASEAN tụt hậu so với các nền kinh tế phát triển và Trung Quốc khi so sánh mức độ phổ cập xe điện, đầu tư vào cơ sở hạ tầng trạm sạc, chính sách hỗ trợ và phát triển hệ thống sản xuất xe điện trong nước.
Tuy nhiên, trong thời gian gần đây, các nhà đầu tư lớn trên toàn cầu đã chọn phát triển hệ sinh thái pin ở Indonesia để tận dụng các ưu đãi của chính phủ cũng như nguồn khoáng sản kim loại dồi dào ở đây. Điều này có thể giúp Indonesia phổ cập xe điện nhanh chóng và trở thành trung tâm sản xuất và xuất khẩu pin toàn cầu. Philippines cũng có các mỏ nickel và có thể trở thành nhà cung cấp khoáng sản thiết yếu cho pin.
Anindya Novyan Bakrie, CEO kiêm Chủ tịch của Bakrie & Brothers, một tập đoàn của Indonesia sở hữu Công ty VKTR, chuyên sản xuất xe buýt điện cũng như các linh kiện cho xe điện, nhận định Indonesia có thể là “cửa ngõ” để thu hút giới đầu tư đến phần còn lại của ASEAN
Indonesia có trữ lượng dồi dào về đồng, nickel, cobalt và bauxite – những vật liệu cần thiết để sản xuất pin xe điện. Theo trang tin ASEAN Briefing, Indonesia là nước xuất khẩu nickel lớn nhất thế giới và chiếm 22% trữ lượng kim loại này toàn cầu
Chính phủ Indonesia đã mời gọi những công ty như Tesla đến đầu tư với hy vọng xây dựng trung tâm chuỗi cung ứng toàn cầu quan trọng cho xe điện bằng cách tận dụng nguồn tài nguyên phong phú của đất nước.
Indonesia đã cấm xuất khẩu một số kim loại và khoáng sản nhằm thu hút các nhà đầu tư và nhà sản xuất có nhu cầu chế biến những vật liệu đó đến nước này.
“Nguồn tài nguyên khoáng sản phong phú cần thiết cho xe điện của Indonesia giúp tăng sức hấp dẫn của nước này và chắc chắn sẽ là yếu tố thu hút đầu tư vào xe điện, đặc biệt là sau khi Indonesia cấm xuất khẩu quặng nickel thô”, Koketso Tsoai, nhà phân tích ô tô của BMI Fitch Solutions nói trong cuộc trò chuyện với CNBC.
Mục tiêu trở thành trung tâm pin xe điện toàn cầu của Indonesia đã nhận được sự ủng hộ lớn trong những năm gần đây. Các nhà sản xuất ô tô châu Á như Toyota và Huyndai đã đầu tư hàng tỉ đô la để mở rộng cơ sở sản xuất xe điện ở Indonesia.
Báo cáo đầu tư ASEAN năm 2022, do Ban Thư ký ASEAN và Hội nghị Liên hợp quốc về thương mại và phát triển (UNCTAD) phát hành, lưu ý rằng sản xuất pin xe điện chiếm tỷ trọng đáng kể trong đầu tư trực tiếp nước ngoài vào khu vực ASEAN trong giai đoạn từ 2019-2021, đặc biệt là ở Indonesia, Malaysia và Thái Lan.
Tuy nhiên, các chuyên gia đánh giá bất chấp những nỗ lực thu hút đầu tư, Indonesia vẫn gặp khó khăn trong việc thúc đẩy sản xuất ô tô.
“Sẽ rất khó để Indonesia thay thế Thái Lan trở thành trung tâm sản xuất ô tô trong khu vực. Thái Lan đã có ngành công nghiệp ô tô định hướng xuất khẩu lâu đời. Trong khi đó, Indonesia cũng sẽ phải đối mặt với thách thức từ các nhà sản xuất có chi phí thấp hơn như Việt Nam và Philippines”, Nishita Aggarwal, nhà phân tích ô tô của Economist Intelligence Unit, nói.
Tuy nhiên, làn sóng đầu tư vào ngành công nghiệp xe điện của Indonesia có thể tạo ra hiệu ứng lan tỏa sang cho các nước láng giềng. Theo báo cáo của ngân hàng Maybank, bằng cách cung cấp các vật liệu chính cho pin xe điện, Indonesia “có thể thu hút nhiều đầu tư hơn, giúp khu vực ASEAN phổ cấp xe điện nhanh hơn với chi phí rẻ hơn”.
Báo cáo cho biết trong số các nước ASEAN, Indonesia và Thái Lan là những nước có điều kiện tốt nhất để phát triển hệ sinh thái xe điện nhờ nguồn tài nguyên khoáng sản và cơ sở công nghiệp ô tô lớn.
Trong khi đó Việt Nam và Malaysia có thể được hưởng lợi nếu thúc đẩy các chính sách giúp nhanh chóng chuyển đổi sang xe điện.
Nguồn tài nguyên khoáng sản của Indonesia đóng vai trò quan trọng trong việc xây dựng hệ sinh thái xe điện cạnh tranh của ASEAN. Nhưng tập đoàn đầu tư đa ngành Bakrie & Brothers của Indonesia cho rằng các nhà đầu tư có thể sẽ xem xét toàn bộ khu vực.
Anindya Novyan Bakrie, CEO của Bakrie & Brothers, tin rằng các nước ASEAN có thể hợp lực để phát huy những thế mạnh và chuyên môn khác nhau nhằm tạo ra hệ sinh thái xe điện mạnh mẽ trong khu vực.
Theo nhà phân tích Koketso Tsoai, Malaysia cũng có thể cung cấp nhiều sản phẩm chuyên dụng gồm hàng hóa công nghệ cao cho ngành công nghiệp ô tô của khu vực.
Ông lưu ý, trong khối ASEAN, Indonesia sẽ đảm nhận vai trò lớn trong lĩnh vực thượng nguồn của chuỗi cung ứng xe điện, tức các nguyên liệu thô cho pin xe điện như cobalt, nickel, đồng. Sự thống trị của Indonesia trong lĩnh vực này có thể bổ sung cho thế mạnh chuyên môn của các nước Đông Nam Á khác và thúc đẩy toàn bộ hệ sinh thái xe điện của khu vực.
Nguồn: Tạp chí Kinh tế Sài Gòn
Chia sẻ bài viết qua mạng xã hội:
Bản tin "Doanh nghiệp và Tự do hóa thương mại" số 31+32 Quý I+II/2023”
