Singapore siết chặt quy định về khai báo xuất xứ hàng hóa

Thương nhân và đại lý xuất nhập khẩu phải khai báo chính xác quốc gia xuất xứ theo tiêu chí cụ thể nếu không muốn bị xử phạt theo luật Hải quan và luật Xuất nhập khẩu của Singapore.

Theo Thương vụ Việt Nam tại Singapore, từ ngày 9/6/2025, Hải quan Singapore đã ban hành Thông tư 06/2025 nhắc nhở các thương nhân và đại lý khai báo (DA) về việc bắt buộc khai báo chính xác mục “Quốc gia/khu vực xuất xứ” trong tất cả đơn xin cấp phép nhập khẩu, xuất khẩu và chuyển tải qua hệ thống TradeNet. Đây là biện pháp nhằm tăng cường minh bạch thương mại, đảm bảo hàng hóa xuất xứ Singapore được xác định đúng theo quy định của các hiệp định thương mại tự do (FTA) hoặc quy tắc xuất xứ không ưu đãi do nước này ban hành.

Thông tư nêu rõ, chỉ được ghi “Singapore” là quốc gia/khu vực xuất xứ nếu hàng hóa đáp ứng các tiêu chí cụ thể theo FTA đang có hiệu lực mà Singapore là thành viên hoặc theo quy tắc xuất xứ không ưu đãi. Theo định nghĩa, “Quốc gia/khu vực xuất xứ” là nơi hàng hóa được lấy toàn bộ hoặc trải qua quá trình chuyển đổi đáng kể để trở thành dạng thành phẩm cuối cùng. Do đó, hàng hóa chỉ được coi là có xuất xứ Singapore nếu thỏa mãn một trong hai nhóm điều kiện sau.

Thứ nhất, hàng hóa có nguồn gốc hoàn toàn tại Singapore, tức là được trồng, sản xuất hoặc khai thác hoàn toàn trong lãnh thổ nước này. Thứ hai, hàng hóa đã trải qua quá trình chuyển đổi đáng kể tại Singapore, thông qua việc đáp ứng một trong ba tiêu chí: một, sản xuất tại Singapore với tối thiểu 25% tại Singapore dựa trên giá xuất xưởng của hàng hóa thành phẩm; hai, đạt được Thay đổi trong Phân loại thuế quan ở cấp độ 6 chữ số (tức là Thay đổi trong Phân nhóm thuế quan); hoặc ba, trải qua Phản ứng hóa học (chỉ đối với các sản phẩm thuộc Chương HS từ 27 đến 40).

Ngoài ra, Thông tư cũng liệt kê danh sách các hoạt động chế biến tối thiểu không được coi là đủ để xác định hàng hóa có xuất xứ Singapore, gồm các quy trình như: các hoạt động nhằm đảm bảo bảo quản sản phẩm ở tình trạng tốt trong quá trình vận chuyển và lưu kho (thông gió, trải ra, sấy khô, làm lạnh, ngâm trong muối, lưu huỳnh dioxit hoặc các dung dịch nước khác, loại bỏ các bộ phận bị hư hỏng, và các hoạt động tương tự); các hoạt động đơn giản bao gồm loại bỏ bụi, sàng lọc, sắp xếp, phân loại, đối chiếu (bao gồm cả việc tạo thành bộ sản phẩm), rửa, sơn, cắt; thay đổi bao bì, chia nhỏ và lắp ráp các lô hàng, và chiết vào chai đơn giản, bình, túi, hộp, cố định trên thẻ hoặc bảng, và tất cả các hoạt động đóng gói đơn giản khác; việc dán nhãn, nhãn mác hoặc các dấu hiệu phân biệt tương tự khác trên sản phẩm hoặc bao bì của chúng; trộn đơn giản các sản phẩm, bất kể có phải là các loại khác nhau hay không; lắp ráp đơn giản các bộ phận của sản phẩm để tạo thành một sản phẩm hoàn chỉnh; sự kết hợp của hai hoặc nhiều hoạt động được nêu từ mục (a) đến mục (f); giết mổ động vật. Nếu hàng hóa chỉ trải qua các công đoạn trên tại Singapore thì không được ghi là hàng hóa có xuất xứ từ nước này, dù có được đóng gói hoặc dán nhãn tại đây.

Việc khai báo sai lệch về quốc gia/khu vực xuất xứ trong hồ sơ xin cấp phép nhập khẩu, xuất khẩu và chuyển tải sẽ bị xem là hành vi vi phạm pháp luật theo Đạo luật Hải quan và Đạo luật Xuất nhập khẩu của Singapore. Các hình thức xử phạt có thể bao gồm: thông báo tư vấn, xử phạt hành chính và truy tố ra tòa. Đồng thời, hồ sơ khai báo phải được lưu trữ ít nhất 5 năm kể từ ngày được phê duyệt nhằm phục vụ công tác kiểm tra khi cần thiết.

Singapore là trung tâm trung chuyển hàng hóa lớn của khu vực, đồng thời là một trong những thị trường xuất khẩu chiến lược của nhiều doanh nghiệp Việt Nam. Với vai trò cửa ngõ thương mại và các tiêu chuẩn pháp lý rất nghiêm ngặt, các doanh nghiệp cần đặc biệt thận trọng trong việc tuân thủ quy định về xuất xứ hàng hóa. Điều này không chỉ đảm bảo cho hàng hóa được hưởng ưu đãi thuế quan theo các FTA mà còn tránh được các rủi ro pháp lý, nâng cao uy tín doanh nghiệp trên thị trường quốc tế.

Việc Singapore siết chặt khai báo xuất xứ cũng phản ánh xu thế chung toàn cầu trong kiểm soát gian lận thương mại, phòng chống giả mạo xuất xứ trong bối cảnh cạnh tranh thương mại ngày càng phức tạp. Với các doanh nghiệp Việt Nam đang có hoạt động xuất khẩu sang hoặc trung chuyển qua Singapore, cần chủ động rà soát lại chuỗi sản xuất, nguồn nguyên liệu và quy trình gia công để đảm bảo phù hợp với quy tắc xuất xứ được quy định tại Thông tư 06/2025 cũng như các FTA liên quan.

Nguồn: Tạp chí Chất lượng Việt Nam