Các gói kích thích kinh tế của ASEAN liệu có đủ để vượt qua suy thoái?

Các nước thuộc Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) đang phải vật lộn với dịch viêm đường hô hấp cấp Covid-19 và chưa có dấu hiệu dịch bệnh sẽ sớm chấm dứt.

Trước khi dịch bệnh xảy ra, các nền kinh tế ASEAN năm 2018 đạt tốc độ tăng trưởng tích cực với hơn 6% ở Campuchia, Lào, Myanmar, Philippines và Việt Nam. Các nền kinh tế Indonesia, Malaysia, Singapore và Thái Lan tăng trưởng từ 3 - 5%. Brunei có mức tăng trưởng thấp nhất là 0,1%.Mức độ ảnh hưởng đối với các nền kinh tế ASEAN phụ thuộc vào việc dịch bệnh này sẽ được kiềm chế hiệu quả như thế nào. Tác giả bài viết trên báo The Business Times cảnh báo các biện pháp bảo vệ sức khỏe cộng đồng có nguy cơ gây ra suy thoái kinh tế, song kinh tế có thể phục hồi tăng trưởng thông qua các gói kích thích tài chính đủ lớn và phù hợp.

Tuy nhiên, việc duy trì đà tăng trưởng trong ASEAN, ít nhất là trong năm 2020, đã bị thách thức bởi dịch bệnh bùng phát và những phản ứng chính sách của các nước thành viên. Tất cả các nước ASEAN đều đang thực hiện biện pháp giãn cách xã hội nhằm ngăn chặn sự lây lan của virus SARS-CoV-2 gây bệnh Covid-19.

Biện pháp giãn cách xã hội làm giảm đầu vào lao động trong quá trình sản xuất, do đó làm giảm đầu ra của nền kinh tế. Nếu dịch bệnh tiếp tục hoành hành trong vài tháng tới, các nước ASEAN sẽ phải đối mặt với suy thoái kinh tế. Nếu phải áp dụng đến biện pháp phong tỏa để kiềm chế sự lây lan của dịch bệnh, tác động kinh tế sẽ nghiêm trọng hơn so với biện pháp giãn cách xã hội. Không những lao động không thể đến nơi làm việc, biện pháp này cũng đồng thời hạn chế hoạt động tiêu dùng.

Trong khi đó, chi tiêu tiêu dùng là lĩnh vực quan trọng nhất trong chi tiêu tổng thể ở các nền kinh tế ASEAN, chiếm ít nhất 50% hoặc cao hơn ở 8/10 nước ASEAN, cụ thể là Campuchia, Indonesia, Lào, Malaysia, Myanmar, Philippines, Thái Lan và Việt Nam. Do đó, chi tiêu tiêu dùng giảm sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến tổng sản phẩm quốc nội (GDP). Bên cạnh đó, các nhà đầu tư khả năng sẽ giảm đầu tư trong thời kỳ suy thoái kinh tế, kéo theo GDP sụt giảm.

Để giảm tác động của đại dịch, các Chính phủ ASEAN áp dụng các biện pháp kích thích kinh tế như sử dụng chính sách tài chính mở rộng hay chính sách nới lỏng tiền tệ hoặc kết hợp cả hai. Chẳng hạn Singapore công bố 4 gói kích thích tài chính với tổng trị giá 44,9 tỷ USD (63,7 tỷ SGD) chiếm gần 13% GDP của nước này; Thái Lan thông qua gói tài chính trị giá 1.500 tỷ baht (46,1 tỷ USD) hay 8,9% GDP của nước này. Tuy nhiên, các gói kích thích tài chính ở một số nước ASEAN lại chỉ chiếm chưa đến 3% GDP.

Dù không có cách tiếp cận duy nhất phù hợp cho tất cả để sử dụng gói kích khích tài chính trong giai đoạn đại dịch, nhưng các nước ASEAN cần đánh giá tính hiệu quả của các gói kích thích đã triển khai để thăm dò khả năng tăng gói kích thích nhằm giảm tác động cả về sức khỏe lẫn kinh tế của dịch bệnh. Tác giả bài viết trên nhấn mạnh điều này là quan trọng bởi chỉ có gói kích thích tài chính đủ lớn mới có thể kéo các nền kinh tế vượt qua suy thoái. Cho dù việc thúc đẩy chi tiêu mạnh mẽ có khả năng dẫn đến lạm phát trong ngắn hạn, đó không hoàn toàn là tin xấu đối với các nền kinh tế ASEAN có mức lạm phát thấp.

Nguồn: Báo Hải quan