Kinh tế Đông Nam Á chịu tác động đáng kể của nắng nóng gay gắt

Vào tháng 4 năm 2024,nắng nóng cực độ diễn ra ở Nam và Đông Nam Á, ảnh hưởng đến các quốc gia như Ấn Độ, Philippines, Bangladesh, Indonesia, Malaysia và Myanmar.

Những đợt nắng nóng này đã ảnh hưởng nghiêm trọng đến một số khu vực đông dân nhất thế giới, gây thiệt hại nặng nề cho sức khỏe, nền kinh tế và giáo dục.

Trong tháng 5 và tháng 6, hàng chục triệu người phải đối mặt với nắng nóng nguy hiểm. Ấn Độ trải qua đợt nắng nóng dài nhất từ ​​trước đến nay, bắt đầu từ giữa tháng 5. Ở miền bắc Ấn Độ, nhiệt độ tăng lên trên 45 độ C (113 độ F), với một số khu vực vượt quá 50 độ C (122 độ F). Các báo cáo chính thức vào tháng 5 đã đề cập đến 56 trường hợp tử vong liên quan đến nắng nóng từ tháng 3 đến tháng 5.

Myanmar đã phải đối mặt với nhiệt độ cao chưa từng thấy ở một số thị trấn, bao gồm các khu vực Magway, Mandalay, Sagaing và Bago. Campuchia gần đây đã trải qua nhiệt độ cao nhất trong 170 năm, lên tới 43 độ C (109 độ F). Ở miền bắc Thái Lan, nhiệt độ tăng vọt trên 44 độ C (111 độ F), trong khi Bangkok chứng kiến ​​nhiệt độ vượt quá 40 độ C (104 độ F).

Năm 2024, mùa hè của Thái Lan thường kéo dài từ cuối tháng 2 đến cuối tháng 5, nóng hơn 12 độ C so với năm trước, với lượng mưa dưới mức trung bình. Tính đến ngày 10 tháng 5 năm 2024, ít nhất 61 người ở Thái Lan chết vì say nắng, so với 37 người chết trong cả năm trước. Nắng nóng gay gắt đã gây ra sự gián đoạn trong giáo dục và năng suất lao động. Tại Philippines, chính quyền đã hướng dẫn hàng triệu học sinh ở nhà bằng cách tạm dừng các lớp học trực tiếp trong hai ngày. Bộ Giáo dục chỉ đạo hơn 47.000 trường công lập chuyển sang học trực tuyến.

Nhiệt độ cực cao bị ảnh hưởng bởi cả các yếu tố địa phương và toàn cầu. Tại địa phương, thảm thực vật và độ ẩm của đất giảm góp phần làm nhiệt độ cao hơn. Các khu vực đô thị, với bề mặt bê tông và nhựa đường, giữ nhiệt, tạo ra cái gọi là hiệu ứng đảo nhiệt đô thị.

Ngoài ra, kiểu gió và mây che phủ đóng vai trò trong sự thay đổi nhiệt độ cục bộ. Trên toàn cầu, các sự kiện El Nino và biến đổi khí hậu làm tăng thêm các đợt nắng nóng cực độ. Các sự kiện El Nio đã thải thêm nhiệt vào khí quyển kể từ tháng 5 năm 2023, làm trầm trọng thêm tình trạng nóng lên toàn cầu. Do đó, các khu vực như Nam và Đông Nam Á phải hứng chịu những đợt nắng nóng thường xuyên, kéo dài và dữ dội hơn.

El Nino là một hiện tượng thời tiết đặc trưng bởi nhiệt độ bề mặt nước biển ấm bất thường ở vùng nhiệt đới trung tâm và phía đông Thái Bình Dương. Nó xảy ra bất thường vài năm một lần và có thể ảnh hưởng đến các kiểu thời tiết toàn cầu. Trong thời kỳ El Nio, nhiệt độ đại dương tăng lên dẫn đến những thay đổi trong hoàn lưu khí quyển, có thể gây ra lượng mưa lớn ở một số vùng và hạn hán ở những vùng khác.

Nó cũng ảnh hưởng đến dòng tia, làm thay đổi hình thái bão trên toàn thế giới. Ở Nam và Đông Nam Á, El Nino thường tương quan với điều kiện nóng hơn và khô hơn, các đợt nắng nóng ngày càng trầm trọng và thời kỳ khô hạn kéo dài. Những điều kiện này đặt ra những thách thức nghiêm trọng cho nông nghiệp, dẫn đến giảm năng suất cây trồng và tăng nguy cơ cháy rừng.

El Nino và La Nina là một phần không thể thiếu trong chu kỳ El Nino-Dao động phương Nam (ENSO), một hiện tượng tự nhiên gây ra những biến đổi khí hậu đáng kể hàng năm trên Trái đất. Tuy nhiên, biến đổi khí hậu do con người gây ra hiện đang ảnh hưởng đến chu kỳ này.

Các nghiên cứu chỉ ra rằng yếu tố đó đang làm tăng sự xuất hiện và cường độ của các sự kiện El Nino nghiêm trọng, nhân lên các tác động của chúng như hạn hán, lũ lụt, các đợt nắng nóng và các kiểu bão bị thay đổi. Các mô hình khí hậu dự đoán rằng các hiện tượng El Nio cực đoan có thể xảy ra khoảng 10 năm một lần thay vì 20 năm một lần do hiện tượng nóng lên toàn cầu. Tần suất tăng cao này có thể dẫn đến những thảm họa liên quan đến thời tiết thường xuyên và nghiêm trọng hơn trên toàn cầu.

Biến đổi khí hậu là một thách thức đáng kể đối với các quốc gia Nam bán cầu do nguồn lực và khả năng ứng phó hiệu quả của họ còn hạn chế. Những quốc gia này phụ thuộc nhiều vào nông nghiệp như một trụ cột kinh tế quan trọng, khiến họ đặc biệt dễ bị tổn thương trước các kiểu thời tiết thất thường liên quan đến biến đổi khí hậu. Hậu quả là họ thường phải chịu cảnh mất mùa, mất an ninh lương thực và mức nghèo đói tăng cao.

Về mặt kinh tế, tác động là đáng kể. Dự báo của Ngân hàng Thế giới chỉ ra rằng đến năm 2050, hơn 140 triệu người ở các khu vực như châu Phi cận Sahara, Nam Á và Châu Mỹ Latinh có thể phải di dời trong nước do các yếu tố trầm trọng hơn do biến đổi khí hậu như khan hiếm nước và giảm năng suất nông nghiệp.

Về mặt xã hội, biến đổi khí hậu làm trầm trọng thêm sự bất bình đẳng hiện có ở các quốc gia này. Những nhóm dân cư nghèo nhất, mặc dù đóng góp rất ít vào lượng phát thải khí nhà kính toàn cầu, vẫn phải gánh chịu những thảm họa liên quan đến khí hậu như lũ lụt và hạn hán. Điều này làm trầm trọng thêm các vấn đề sức khỏe, di dời cộng đồng và gây ra sự cạnh tranh về các nguồn tài nguyên thiết yếu như nước và đất đai. Hơn nữa, cơ sở hạ tầng chăm sóc sức khỏe không đầy đủ càng làm vấn đề trở nên phức tạp hơn khi các quốc gia này gặp khó khăn trong việc quản lý gánh nặng ngày càng tăng của các bệnh liên quan đến khí hậu.

Sóng nhiệt gây ra mối đe dọa nghiêm trọng đối với các cộng đồng thu nhập thấp, làm trầm trọng thêm sự chênh lệch về sức khỏe và kinh tế hiện có. Những khu dân cư này thường thiếu cơ sở hạ tầng đầy đủ để xử lý nhiệt độ khắc nghiệt, chẳng hạn như những ngôi nhà cách nhiệt kém và khả năng tiếp cận các lựa chọn làm mát bị hạn chế. Hiệu ứng đảo nhiệt đô thị càng làm vấn đề trở nên trầm trọng hơn, khiến khu vực thành thị nóng hơn so với các khu vực nông thôn xung quanh do hoạt động của con người.

Kết quả là chi phí làm mát tăng lên, gây căng thẳng tài chính cho nhiều gia đình có thu nhập thấp trong các đợt nắng nóng. Tác động sức khỏe đối với các cộng đồng này là rất đáng kể, với nhiều trường hợp nhập viện hơn do các bệnh liên quan đến nhiệt như mất nước, kiệt sức vì nóng và say nắng có thể gây tử vong.

Khả năng tiếp cận dịch vụ chăm sóc sức khỏe hạn chế làm phức tạp việc điều trị kịp thời trong các trường hợp khẩn cấp về nắng nóng. Hơn nữa, các tình trạng sức khỏe hiện có phổ biến ở những khu vực này, chẳng hạn như bệnh hô hấp và tim mạch, sẽ trở nên tồi tệ hơn dưới nhiệt độ cực cao.

Về mặt kinh tế, các đợt nắng nóng làm gián đoạn sinh kế của những người lao động có thu nhập thấp, những người sống dựa vào công việc ngoài trời hoặc làm việc trong môi trường không được kiểm soát khí hậu. Mất giờ làm việc do bệnh tật hoặc trách nhiệm chăm sóc góp phần gây ra tình trạng bất ổn tài chính.Sóng nhiệt gây ra rủi ro đáng kể cho nhóm dân cư dễ bị tổn thương ở các nước thuộc thế giới thứ ba, đặc biệt là phụ nữ, người già và trẻ em, làm trầm trọng thêm các thách thức về sức khỏe và kinh tế xã hội của họ. Phụ nữ, thường tham gia lao động nông nghiệp, phải đối mặt với nguy cơ cao mắc các bệnh liên quan đến nhiệt do khả năng tiếp cận dịch vụ chăm sóc sức khỏe và làm việc ngoài trời bị hạn chế.

Người cao tuổi, với các vấn đề sức khỏe liên quan đến tuổi tác và khả năng di chuyển giảm, có nguy cơ cao bị biến chứng căng thẳng do nhiệt, cộng với cơ sở hạ tầng làm mát không đủ. Các đợt nắng nóng kéo dài có thể dẫn đến việc đóng cửa trường học và cản trở các cơ hội giáo dục, ảnh hưởng hơn nữa đến sự phát triển và triển vọng tương lai của trẻ em ở những khu vực này.

Trong khi các quốc gia phát triển tận hưởng những tiện nghi của cuộc sống hiện đại thì các quốc gia thuộc thế giới thứ ba phải đối mặt với thực tế khắc nghiệt là tình trạng biến đổi khí hậu ngày càng leo thang và những đợt nắng nóng gay gắt.

Những cộng đồng này phải vật lộn với nhiệt độ khắc nghiệt làm gián đoạn thói quen hàng ngày, gây nguy hiểm cho sức khỏe và làm suy yếu sự ổn định kinh tế. Sự phân bổ tài nguyên không đồng đều cho thấy rõ ràng rằng khi nhiệt độ toàn cầu tăng lên, hậu quả sẽ ảnh hưởng không tương xứng đến những người có nguồn lực và cơ sở hạ tầng hạn chế để đối phó và thích nghi.

Nguồn: Báo Công Thương